UM Skalbmierz - skalbmierz.eu

Nazwa wsi pochodzi od nazwy osobowej (czyli przezwiska) „Baran". Wymieniony w dokumencie z 1257 r. w formie „Baranów" jako własność szlachecka. W 1262 r. Bolesław Wstydliwy przenosząc klasztor klarysek z Zawichostu do Skały zatwierdza mu posiadanie Baranowa wraz z immunitetem. Dokumenty z 1266 r.poświadczają że: - córka Jana z Chrobrza, wdowa po Baranie z Pełczysk sprzedała za 15 grzywien księżnej Salomei, zakonnicy klasztoru klarysek posiadłość Baranów, - księżna Salomea, zakonnica klasztoru klarysek w Skale kupiła za 70 grzywien od księżnej Kingi wieś Baranów. Należy więc sądzić, że wieś uprzednio była we władaniu dwóch właścicieli. W 1320 r. nastąpiło przeniesienie klarysek ze Skały do klasztoru św. Andrzeja w Krakowie przy ul. Grodzkiej. Wieś pozostała własnością tegoż zgromadzenia aż do schyłku XVIII w. W 1373 r. królowa węgierska Elżbieta Łokietkówna jako regentka Królestwa Polskiego przenosi Baranów z prawa polskiego na prawo magdeburskie. W księgach ziemskich krakowskich pod datą 1389 zapisane jest postępowanie przeciw kmieciom z Baranowa: Wojciechowi, Tomaszowi, Mikołajowi, Staszkowi, Hankowi, Święszkowi, Malcowi i Jakubowi o zajęcie bydła dworskiego, Są to więc pierwsi, znani z imienia kmiecie baranowscy. W następnych latach w dokumentach widnieją : 1405 - Benedykt - prokurator z Baranowa 1424 - Stanisław - karczmarz z bratem Mikołajem 1429-30 - Jan Kukowski - prokurator 1459 - Wawrzyniec Młynek z Baranowa przyjął prawo miejskie krakowskie. Wg „Liber beneficiorum" Jana Długosza pisanej w 1. 1470-80 był tu folwark, 10 łanów kmiecych, karczma z 1 tanem z której płacono 1/2 grzywny czynszu oraz zagroda 2 rolami. Kmiecie odrabiają 3 dni w tygodniu w lecie i 1 dzień w zimie, płacą po I grzywnie i dają po 60 jaj, po 6 kogutów, po ćwiertni żyta i po 2 owsa oraz po 4 grosze. Zagrodnik odrabia pieszo 1 dzień w tygodniu i płaci. 8 skojców. W 1479 r. klasztor św. Andrzeja oddaje kanonikowi krakowskiemu Janowi Długoszowi i kustoszowi wiślickiemu Janowi Gosławskiemu w dożywocie Baranów z folwarkiem i dziesięciną snopową z folwarku za pomoc przy odbudowie kościoła klarysek. 1485 r. wieś została spustoszona przez zarazę. Król Kazimierz Jagiellończyk zwolnił więc mieszkańców Baranowa na 6 lat od wszelkich prac na folwarkach królewskich. W 1487 r. udzielił spustoszonej wsi 12 lat zwolnił łącznie ze zwolnieniem od poradlnego. W 1494 r. Baranów ponownie został spustoszony, tym razem w czasie przemarszu wojsk zaciężnych, Król Jan Olbracht udzielił za to wsi 12 lat wolnizny. Wg Długosza folwark nie dawał dziesięciny. Dziesięcina snopowa i konopna z reszty wsi wartości 12 grzywien oddawana była wikarii prebendy Kamiowskiej w katedrze krakowskiej. W 1529 r. klasztor pobierał 15 grzywien tytułem czynszu i dziesięcinę snopową z ról opustoszałych. Dziesięcina snopowa ze wszystkich ról kmiecych wartości 9 grzywien oddawana była wikarii prebendy Kamiowskiej. W 1581 r. dzierżawca płacił czynsz od 1 łana kmiecego i 5 zagród. Wg spisu parafialnego z 1792 r. we wsi było 19 domów, w tym dwór, 4 budynki gospodarcze, 13 zagród, 1 chałupnik. Mieszkało w nich 114 osób /60 mężczyzn /54 kobiety/, w tym 5 szlachty i 4 Żydów. W 1827 r. - 22 domy, 124 mieszkańców . 1999 r. - 60 domów, 265 mieszkańców. XIX - XX w. - gm. Boszczynek, GRN Tempoczów. Par. Skalbmierz. Części wsi:
Getto, Podrynek, Podsietejów, Przezdno, Rynek, Zagóra
Obiekty fizjograficzne
Brzegi - wąwóz, gliniak,
Krzemionka - pole, góra,
Łączki-pola,
Makowiec - pole,
Podryncze - łąki,
Podrynek - pola,
Podsietejów - pole,
Przezdno - wąwóz, bagno,
Psi Rynek - pole,
Rotacja-pola,
Zagóra - pole.



autorstwa A.Bienias, S.M Przybyszewski;
AW GENS Kielce 1999r