Tablica pamiątkowa poświęcona bojowcom Polskiej Organizacji Wojskowej i żołnierzom Wojska Polskiego została dziś odsłonięta na budynku Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Reja w Topoli.
Tablica upamiętnia sześciu mieszkańców Topoli, którzy w czasie I wojny światowej prowadzili działalność w konspiracji niepodległościowej oraz brali ochotniczy udział w walce o niepodległość Rzeczypospolitej. Uwiecznieni w inskrypcji pamiątkowej zostali: Piotr Nurkowski, Józef Rejdak, Bronisław Samsik, Stanisław Tańcula, Józef Urantówka i Stanisław Zientara.
Wszyscy w latach 1916-1918 współtworzyli lokalny oddział Polskiej Organizacji Wojskowej – tajnej struktury stworzonej przez Józefa Piłsudskiego w celu walki o pełną niepodległość Polski. W listopadzie 1918 roku uczestniczyli w rozbrajaniu austriackich posterunków w Topoli, Działoszycach i Skalbmierzu. Następnie ochotniczo wstąpili w szeregi Wojska Polskiego, by wziąć udział w walkach o niepodległość i granice w latach 1918-1921.
Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele Wniebowzięcia NMP w Topoli, którą sprawowali ks. dr Krzysztof Kozioł, proboszcz i kustosz sanktuarium Niepokalanego Poczęcia NMP w Zielenicach, a także proboszcz parafii Topola ks. Jacek Rembas. Po Eucharystii uczestnicy uroczystości przeszli pod pobliski budynek Szkoły Podstawowej. Tam nastąpiło odsłonięcie tablicy, poprzedzone przemówieniami zaproszonych gości. Następnie pod tablicą złożone zostały wieńce i wiązanki kwiatów. Na koniec uroczystości z programem artystycznym na sali gimnastycznej wystąpili uczniowie Szkoły Podstawowej w Topoli.
Wykonanie i montaż tablicy i odlewu orła państwowego zostało sfinansowane przez Instytut Pamięci Narodowej. Inicjatorem upamiętnienia był Janusz Nurkowski, wnuk jednego z upamiętnionych mieszkańców Topoli, a realizatorem Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie przy współpracy Urzędu Miasta i Gminy w Skalbmierzu oraz Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Reja w Topoli.
- Wysiłek zbrojny naszych rodaków stanowi nieodłączną cześć historii naszego narodu. Dzisiejsza uroczystość kieruje naszą uwagę na to, co w życiu państw i narodów jest najważniejsze i najcenniejsze: na cnoty narodowe, z którymi powinniśmy się utożsamiać i do których nieustannie i niezłomnie powinniśmy dążyć, a są to: umiłowanie wolności, suwerenności, honoru i wierności w służbie ojczyzny. Jeszcze raz dziękuję Panu Januszowi Nurkowskiemu, pozostałym członkom rodzin, przedstawicielom Instytutu Pamięci Narodowej, dyrekcji i całej społeczności Szkoły Podstawowej w Topoli oraz wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji dzisiejszej uroczystości. Dziś upamiętnionym bohaterom przed tą pamiątkową tablicą jeszcze raz – kłaniam się i przekonany o słuszności ich zasług wypowiadam w szczerym uznaniu zawołanie: CZEŚĆ WASZEJ PAMIĘCI! - mówił między innymi w swoim przemówieniu burmistrz Marek Juszczyk.
W uroczystości wzięli udział członkowie i przedstawiciele rodzin upamiętnionych mieszkańców Topoli, a także dr Michał Wenklar, zastępca dyrektora Oddziału IPN w Krakowie, Patrycja Zatorska-Milewska, zastępca naczelnika Delegatury IPN w Kielcach, dr Maciej Korkuć, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Krakowie, Jakub Ryba, starszy inspektor Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Krakowie, starosta kazimierski Jan Nowak, przewodniczący Rady Powiatu Kazimierskiego Jerzy Bojanowicz, sekretarz powiatu Marek Krupa, burmistrz Marek Juszczyk, przewodniczący Rady Miejskiej Leszek Śmiech, zastępca burmistrza Kamil Włosowicz, sekretarz Agata Pietrzyk, skarbnik Agnieszka Basiak, radna Agnieszka Wiertek, sołtys Topoli Andrzej Urantówka, komendant powiatowy PSP st. kpt. Marcin Oziębło, pierwszy zastępca komendanta powiatowego Policji kom. Tomasz Zwolski, a także dyrekcja, nauczyciele i uczniowie Szkoły Podstawowej w Topoli, dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Skalbmierzu Piotr Binkowski, dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Skalbmierzu Agata Jackiewicz, dyrektor Biblioteki Publicznej w Skalbmierzu Agata Oleksy, prezes Ochotniczej Straży Pożarnej w Topoli Mateusz Dora, przewodnicząca Koła Gospodyń Wiejskich w Topoli Monika Chat-Komoniewska oraz mieszkańcy Topoli. W uroczystości wzięły także udział delegacje pocztów sztandarowych Urzędu Miasta i Gminy w Skalbmierzu oraz Ochotniczej Straży Pożarnej w Topoli.
