Kolejna zabytkowa figura uratowana. Zakończyła się renowacja figury św. Tekli. Rzeźba w kamieniu świętej Kościoła znajdująca się tuż obok cmentarnego muru w północno-wschodniej części skalbmierskiej nekropolii już od dawna wymagała pilnych prac naprawczych przy całej konstrukcji.
Te były możliwe dzięki ofiarności mieszkańców i gości, którzy wsparli 4. Skalbmierską Kwestę na rzecz Ratowania Cmentarnych Zabytków i Nagrobków organizowaną wspólnie z wolontariuszami przez Stowarzyszenie Dla Skalbmierza.
Wymagająca pilnej renowacji kamienna figura, najlepiej widoczna ze skrzyżowania ulic 1 Maja i M. Kopernika, została wzniesiona w XIX wieku. Niemożliwym okazało się odczytanie inskrypcji znajdującej się na cokole pomnika. Figura mogła być wzniesiona jako hołd dziękczynny za łaski, za cudowne wyzdrowienie, za pomyślność, szczęśliwy powrót z wojny czy tułaczki, za uchronienie od kataklizmów - ognia, powodzi, wojny czy też epidemii.
Kult św. Tekli był bardzo popularny w Małopolsce w XVIII i XIX wieku. Męczennica i święta Kościoła Katolickiego przyzywana jest zwłaszcza w czasie zarazy, pandemii i pożarów. Najwcześniejszy zapis o niej pochodzi z apokryfu „Dzieje Pawła i Tekli”, pochodzącego z końca II wieku. Według apokryfu była uczennicą apostoła Pawła. Jak wielu pierwszych chrześcijan (np. w Rzymie za panowania Nerona), została skazana na pożarcie, jednak ocalała, gdy wygłodniała lwica cudem jej nie tknęła. Po dwukrotnym ocaleniu (wcześniej próbowano ją również spalić na stosie) udała się do Seleucji, gdzie spędziła resztę życia jako pustelnica. W ikonografii Tekla przedstawiana jest jako kobieta o długich, prostych włosach. W dłoni trzyma (niekiedy dużych rozmiarów) krzyż lub księgę. W wypadku skalbmierskiej figury św. Tekla trzyma w prawej dłoni dużych rozmiarów krzyż, a u jej stóp spoczywa lew.
Figura została zdemontowana w kwietniu, a następnie trafiła do pracowni kamieniarsko-rzeźbiarskiej w Pińczowie. Jej renowacją zajął się Pan Michał Żeromiński, który ma bardzo duże doświadczenie w renowacji kamiennych figur i z którym Stowarzyszenie Dla Skalbmierza współpracowało już przy renowacji figury św. Dominika i św. Wojciecha.
Rzeźba była w bardzo złym stanie. Obiekt groził także zawaleniem. W trakcie prac okazało się, że w minionych latach rzeźba kilkakrotnie runęła z cokołu, prawdopodobnie w wyniku zderzenia z przejeżdżającymi pojazdami niegdysiejszą drogą wąwozem w górę cmentarza.
Figura została wykonana z wapienia pińczowskiego. Materiał ten jest narażony na warunki atmosferyczne – w szczególności substancji kwaśnych zawartych w powietrzu. Obiekt przeszedł szereg zabiegów konserwatorskich mających na celu usunięcie przyczyn destrukcji kamienia, wzmocnienie jego struktury, przywrócenie pierwotnych walorów rzeźbiarskich i zabezpieczenie obiektu przed dalszym niszczeniem.
Koszt prac renowacyjnych, łącznie z zakupem kamienia pod cokół, wyniósł 16 000 zł. Niebawem rozpoczną się również prace porządkowe wokół figury.
Stowarzyszenie Dla Skalbmierza składa podziękowania przede wszystkim darczyńcom, którzy wsparli ubiegłoroczną kwestę, a także Panu Andrzejowi Sobczykowi, właścicielowi firmy Prima-Bud, za nieocenioną pomoc i nieodpłatne przewiezienie elementów pod cokół figury, a także Panu Antoniemu Komoniewskiemu za przewiezienie samej figury i ogromne wsparcie przy jej ponownej instalacji. Słowa podziękowania za szczególne zaangażowanie przy renowacji figury św. Tekli należą się również prezesowi Stowarzyszenia Dla Skalbmierza Leszkowi Śmiechowi oraz członkowi zarządu Kamilowi Włosowiczowi. Serdecznie dziękujemy za tę społeczną pracę.
Potrzeb w zakresie renowacji cmentarnych figur, ale także figur, krzyży i kapliczek znajdujących się na terenie naszej Gminy nie brakuje. Trwają zatem ustalenia dotyczące wyznaczenia kolejnej zabytkowej figury lub grobu do renowacji, a jednocześnie przygotowania do tegorocznej kwesty. O ich szczegółach poinformujemy Państwa niebawem.
W ramach dotychczasowych zbiórek udało się już odnowić grób ks. Wincentego Gasińskiego oraz Zofii Karśnickiej, a także figury św. Dominika i św. Wojciecha. Stowarzyszenie Dla Skalbmierza przeznaczyło również zebrane środki na renowację mocno skorodowanego i grożącego zawaleniem na sąsiednie miejsca pochówku krzyża.
Niech Święta Tekla patrząc z góry w stronę naszego miasta dalej czuwa nad jego mieszkańcami zgodnie z intencją naszych przodków, którzy przed laty w dobrej wierze powierzyli jej losy wszystkich skalbmierzan.
A my działamy dalej!
