UM Skalbmierz - skalbmierz.eu

Obchody 155. rocznicy urodzin Marii Skłodowskiej-Curie – wybitnej, polskiej uczonej, autorki pionierskich prac naukowych z chemii i fizyki, za które otrzymała dwie nagrody Nobla, współtwórczyni nauki o promieniotwórczości – patronki głównego placu w centrum naszego miasta.

Pod płytą upamiętniająca pobyt polskiej noblistki w naszym mieście, ufundowaną przez mieszkańców Skalbmierza w setną rocznicę jej urodzin, złożone zostały przez delegację naszego samorządu kwiaty oraz zapalono znicz pamięci. Płyta znajduje się na ścianie obecnej siedziby Urzędu Stanu Cywilnego oraz Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

Warto przypomnieć, że Maria Skłodowska-Curie przebywała w Skalbmierzu gościnnie u stryja Zdzisława Skłodowskiego, tutejszego notariusza i aktywnego działacza społecznego. Gościła w naszym mieście w lutym 1884 roku. 17-letnia Maria, była w tym okresie świeżą absolwentką rządowego gimnazjum w Warszawie, które ukończyła w czerwcu 1883 r. ze złotym medalem. Zrobiła sobie roczną przerwę na odpoczynek po maturze i czas ten wykorzystywała na odwiedzanie rodziny. Był właśnie karnawał, więc trafiła u stryjów na zabawy i kuligi. W liście do starszej siostry Bronisławy z 26 lutego 1884 r. ze Skalbmierza pisała:

„Użyłam jeszcze raz karnawałowych rozkoszy w sobotę na kuligu i sądzę, że tak się już nigdy bawić nie będę, bo nigdy na frakowym balu nie może być tej ochoty i wesołości jak tam była. Przyjechałyśmy jeszcze dosyć wcześnie. […] Inni przyjechali koło ósmej, były różne wypadki po drodze, pogubili muzykę, jedna bryczka się przewróciła.

Oznajmiono mi moją nominacyę na pannę młodą i przedstawiono pana młodego, bardzo przystojnego i szykownego krakowiaka. Udał się ten kulig świetnie ! Białego mazura tańczyliśmy w biały dzień o ósmej i ochota była też sama, co z początku. Ubrania były bardzo piękne. Par szesnaście. Tańczyliśmy ślicznego oberka z figurami i musisz wiedzieć, żem się doskonale nauczyła walca, miałam po kilka turów naprzód pozamawianych. Gdy wychodziłam odpocząć, to czekali na mnie pod drzwiami.

Jednym słowem, pewno się w życiu mojem drugi raz tak nie zabawię. Toteż okropnie mi było żal tej zabawy, zadecydowałyśmy ze Stryjenką, że jak kiedy bym poszła za mąż, to mi Stryjenka wyprawi wesele, ale krakowskie!

Ciągle żałowałam, że Ciebie nie było. Muzyka była świetna, z 15 muzykantów. Ja byłam ogromnie wesoła, naśmiałam się i nażartowałam jak chyba nigdy w życiu. Przytem przyznać trzeba, że rzadko się zdarza, żeby wszyscy bez wyjątku doskonali tańczyli, jak tam. Nie dziw się, żem tyle pisała o tem: zwyczajnym wieczorem nie byłabym Cię tak nudziła, ale taka zabawa pewno mi się już nie trafi, i Tobie także, więc się cieszę, żem jej użyła, takie mi po niej miłe wspomnienie zostało!”.

Maria podczas tego pobytu zwiedziła również zabytkowy kościół w Skalbmierzu oraz dom, w którym mieściła się dawniej szkoła kolegiacka. Odwiedzała również sąsiednie miejscowości podczas licznych wycieczek.

Na szczególną uwagę i osobny artykuł zasługuje postać samego Zdzisława Skłodowskiego – stryja przyszłej noblistki, który był prawnikiem z doktorem i habilitacją, profesorem, byłym adiunktem w Szkole Głównej Warszawskiej oraz byłym powstańcem styczniowym. W Skalbmierzu rejent Skłodowski oddał się nie tylko pracy zawodowej, lecz także działalności społecznej, kulturalnej i oświatowej.

Dołączyliśmy również zdjęcie ukazujące pozostałości po dworku Zdzisława Skłodowskiego. Niegdysiejsza ul. Krakowska – obecnie ppor. Sokoła. Po dawnym dworku nie ma już dziś śladu. Zdjęcie powyższe pochodzi ze zbiorów Zbigniewa Pudy i Sławomira Mertyny i znalazło się w pierwszej części albumu fotografii „Skalbmierz prawie z tego samego miejsca”.

Ostatnia fotografia przedstawia 16-letnią Marię Skłodowską (źródło: commons.wikimedia.org).

Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca 1934 w Passy. Spoczęła obok swojego męża Pierre’a na cmentarzu w Sceaux. 20 kwietnia 1995 szczątki Marii i Pierre’a Curie zostały przeniesione do Panteonu w Paryżu.

Cześć Jej Pamięci!

*Mieszkańców zainteresowanych informacjami na temat związków rodziny Skłodowskich z naszym regionem odsyłamy do książki "Maria Skłodowska-Curie i jej rodzina w Świętokrzyskiem" autorstwa Elżbiety Stec, Jacka Skrzypczaka i Ryszarda Garusa. Pozycję tę można wypożyczyć w Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Skalbmierzu.